ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ-17 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ

17 Σεπτεμβρίου

397.—Ημερομηνία θανάτου τού Οικουμενικού Πατριάρχη Νεκτάριου. Διετέλεσε Πατριάρχης κατά τα έτη 381-397, ενώ έχει ανακηρυχθεί άγιος και η Εκκλησία μας τιμά την μνήμη του στις 11 Οκτωβρίου.

642.—Οι Άραβες κατακτούν την Αίγυπτο και ο στόλος τής Ρωμανίας εγκαταλείπει την Αλεξάνδρεια. Στον θρόνο τής Αυτοκρατορίας βρίσκεται ο Κώνστας Β΄ και η  κατάσταση στην οποία την παρέλαβε είναι δραματική. Μετά τον θάνατο τού παππού του Ηράκλειου, η Συρία, η Παλαιστίνη και τμήμα τής Μεσοποταμίας, πέρασε στα χέρια των Αράβων.

1176.—Οι σελτζούκοι τούρκοι εγκαθίστανται οριστικά στην Μ. Ασία. Προηγήθηκε η ήττα τού Αυτοκρατορικού Στρατού στην μάχη στο Μυριοκέφαλο τής Μικράς Ασίας, υπό τον άξιο αλλά ατυχήσαντα Αυτοκράτορα Μανουήλ Α΄ Κομνηνό. Τα αποτελέσματα τής συγκεκριμένης μάχης ήταν σχεδόν εξ ίσου καταστρεπτικά με τού Ματζικέρτ. Η δεινή ήττα σήμανε και την οριστική απώλεια τής Ανατολικής Μικράς Ασίας.   

1570.—Ο κύριος όγκος των τουρκικών στρατευμάτων, 200 έως 250.000 άνδρες, φτάνει μπροστά στην Αμμόχωστο. Απέναντί τους αντιπαρατάσσονται 3 με 4.000 γυμνασμένοι Ιταλοί πεζοί, 200 έως 300 stradioti και 4.000 περίπου άλλοι Έλληνες που δεν διαθέτουν όμως εφόδια επαρκή γιά μία μακρά πολιορκία τής Αμμοχώστου.

1571.—Ο συμμαχικός στόλος τής λεγόμενης «Ιεράς Συμμαχίας», που αριθμούσε 6 γαλεάσσες, 209 γαλέρες και 70 φρεγάτες (σύνολο 285 πλοία), μεταφέροντας δύναμη πεζικού 28.000 ανδρών εκ των οποίων οι 8.000 ήταν Έλληνες, απέπλευσε από την Μεσσήνη γιά να συναντήσει τον οθωμανικό στόλο στην Ναύπακτο.

1628.—Ο τρομερός Άγγλος αρχιπειρατής sir Kenelm Digby, φτάνει στην Ζάκυνθο γιά προμήθειες. Στο μεταξύ, προσέλαβε ως πλήρωμα στα πειρατικά του και μερικούς ομοεθνείς του, από άλλα αγγλικά πλοία τα οποία βρίσκονταν στο λιμάνι τού νησιού και αποφάσισαν να τον ακολουθήσουν.

1673.—Οι Μαλτέζοι Ιππότες τού Τάγματος των Ιπποτών οι οποίοι έφτασαν στις Κιτριές πριν από δεκαπέντε μέρες, με σκοπό να βοηθήσουν τους Μανιάτες στην πολιορκία τού φρουρίου τής Ζαρνάτας, τελικά αποχωρούν. Είχαν παρουσιαστεί μετά από έκκληση των Μανιατών να συνδράμουν στην πολιορκία τού φρουρίου, με 500 άνδρες τους και 40 τηλεβόλα. Όμως αντί γιά τους 5 με 6.000 Μανιάτες που τους έταξε ο Κοσμάς Γερακάρης, βρήκαν μόλις 800, και όλους άοπλους. Τελικά το κάστρο δεν έπεσε σε τρείς μέρες όπως τους υπόσχονταν οι Μανιάτες, οπότε μέχρι τις αρχές Δεκεμβρίου, αποχώρησαν και τα τελευταία τέσσερα πλοία των Ιπποτών τα οποία είχαν μείνει ως επικουρία, λύοντας οριστικά την πολιορκία. Λίγο μετά, ακολούθησε ομαδική μετοίκιση Μανιατών προς την Δύση. Χωρισμένοι σε δύο ομάδες με αρχηγούς τους Γιατράκους και τους Στεφανόπουλους, η μεν πρώτη ομάδα 570 ατόμων πήγε στην Τοσκάνη, η δε δεύτερη  730 ατόμων, πήγε στην Κορσική.

1687.—Αφού έληξε η  διορία που ζήτησαν και έλαβαν οι τούρκοι τής Ακροπόλεως, τελικά, παραδόθηκαν στον στρατό τού Μοροζίνι. Σημαντικό –μάλλον μοναδικό– ρόλο σ’ αυτήν την εξέλιξη, διαδραμάτισε το τραγικό γεγονός τής ανατινάξεως τού Παρθενώνα, ο οποίος χρησιμοποιούνταν από τους οθωμανούς ως πυριτιδαποθήκη (βλ. 13/9ου).

1794.—Έναρξη μεγάλων εμπορικού χαρακτήρα δοσοληψιών Ελλήνων ναυτικών, με Γάλλους. Το ίδιο το γαλλικό κράτος και έμποροι, θα υπογράψουν πάμπολλα συμφωνητικά τους επόμενους μήνες γιά μεταφορά σιταριού και άλλων προϊόντων. Δυστυχώς όμως, οι άτιμοι Φράγκοι δεν θα τηρήσουν καμμία συμφωνία και οι Έλληνες καπεταναίοι θα περιμένουν μάταια την αμοιβή τους (βλ. 27/11/1796 & 23/7/1797).

1802.—Οι δυνατοί άνεμοι παρέσυραν το πλοίο τού αρχαιοκάπηλου Λόρδου Έλγιν, «Μέντωρ», στα βράχια ΝΑ (νοτιοανατολικά) των Κυθήρων, με αποτέλεσμα να βυθιστεί στην είσοδο τού λιμανιού τού Αβλέμονα, χωρίς να υπάρξουν θύματα. Στα αμπάρια τού πλοίου υπήρχαν δεκαεπτά κιβώτια που περιείχαν τμήματα τής ζωφόρου τού Παρθενώνα, ανάγλυφα τού Ναού τής Απτέρου Νίκης, μεμονωμένα τμήματα αγαλμάτων και σφονδύλους από κολόνες.

1821.—Ο τουρκικός στόλος διασκόρπισε τούς Έλληνες πολιορκητές των κάστρων τής Μεθώνης και τής Κορώνης και εφοδίασε με τρόφιμα τους πολιορκημένους τούρκους. «[…] Ὁ τουρκικὸς στόλος διαλύσας τὰ ἐκτὸς τῆς Κορώνης τῆς Πυλίας καὶ Πατρῶν Ἑλληνικὰ στρατόπεδα, ἐπεσίτισεν τὰ φρούρια Μεθώνης καὶ Κορώνης. Ἐνταῦθα τῶν τούρκων ἡγοῦντο οἱ καπετὰν Καραλήμπεης καὶ Ἰσμαήλμπεης Γιβραλτάρ.»

.—(15, 17/9) Δεύτερη μάχη των Σουλιωτών στα Πέντε Πηγάδια και νίκη των Ελλήνων υπό τον Γεώργιο Δράκο. Σαν σήμερα ολοκληρώθηκε νικηφόρα η μάχη που ξεκίνησε στις 15 Σεπτεμβρίου μεταξύ των Σουλιωτών, αρχηγουμένων από τον Γ. Δράκο, και τού Μουσταφά πασά, με 3.000 πεζούς και 500 ιππείς τούρκους. Οι απώλειες των τούρκων ανήλθαν σε 200 νεκρούς, ενώ των Ελλήνων σε 3. Τους Σουλιώτες είχε ειδοποιήσει και οδηγήσει στην θέση αυτή ο τότε σύμμαχός τους, λόγω τής συνθήκης με τον Αλή πασά, Άγος Μουχουρδάρης. Γρήγορα όμως, όταν κατάλαβαν οι τουρκαλβανοί ότι οι Σουλιώτες μάχονταν γιά τον δικό τους σκοπό, έλυσαν την συμμαχία και ξαναβρέθηκαν αντίπαλοι. Τα Πέντε Πηγάδια, ήταν τοποθεσία σημαντικώτατη γιά τις επιχειρήσεις στην Ήπειρο, και η κατοχή της θα είχε άμεσο αντίκτυπο στην εξέλιξη τού πολέμου των σουλτανικών στρατευμάτων εναντίον τού Αλή πασά. Οι Σουλιώτες πληροφορήθηκαν τις κινήσεις των τουρκικών δυνάμεων και έσπευσαν στις 15 Σεπτεμβρίου στον στενό των Πέντε Πηγαδιών, όπου με αρχηγούς τον Γεώργιο Δράκο και τον Άγο Μουχουρδάρη, κατέλαβαν επίκαιρες θέσεις. Η πρώτη σύγκρουση στις 15/9 έγινε με δύναμη οκτακοσίων τούρκων υπό τον Σούλτσα Κόρτσα. Νικήθηκαν μετά από δίωρη μάχη και υποχώρησαν αφήνοντας στο πεδίο από εκατό νεκρούς, άλλους τόσους αιχμαλώτους και πλήθος πολεμοφοδίων και τροφών. Η νίκη επισφραγίστηκε στις 17 Σεπτεμβρίου, όταν οι ενισχύσεις που έφτασαν από τα Ιωάννινα με επικεφαλής τον Μουσταφά πασά, αιφνιδιάστηκαν από τους Σουλιώτες.

1822.—Το Εκτελεστικό, μετά από πρόταση των χιλίαρχων και των καπεταναίων τής περιοχής, ορίζει το Γεώργιο Βαρνακιώτη Στρατηγό τής Δυτικής Στερεάς Ελλάδος.

1826.—Οι Έλληνες υπό τούς Παπαγιάννη και Χελιώτη στο λιμάνι των Σαλώνων, κυρίευσαν τουρκική γολέτα. (Από άλλη πηγή) :«Οἱ Χ. Παληγιάννης καὶ Δημ.Μακρυγιάννης ἐκυρίευσαν εἰς τὸν λιμένα Σαλώνων μίαν τουρκικὴν γολέταν.»

.—Οι τούρκοι πολιορκητές προσπάθησαν με έφοδο να καταλάβουν την Ακρόπολη αλλά απέτυχαν. «Ἔφοδος Μεχμὲτ Ῥεσὶτ πασᾶ Κιουταχῆ πρὸς κυρίευσιν τῆς πηγῆς Ἀκροπόλεως Ἀθηνῶν καὶ ἀπόκρουσις.»

1827.—Νικηφόρα γιὰ τοὺς Ἕλληνες ναυμαχία στὸν ὄρμο τῆς Σκάλας Σαλώνων. Tὸ ἀτμόπλοιο «Kαρτερία» καὶ ἀκόμη τέσσερα πλοῖα ὑπό τὸν Ἄστιγγα, κατέστρεψαν τρία τουρκικὰ πλοῖα καὶ αἰχμαλώτισαν ἄλλα τρία. Ἀπό τὶς 9 Σεπτεμβρίου ὁ καπετὰν Θωμᾶς, κυβερνήτης τοῦ πάρωνα “Σωτὴρ” εἶχε κατορθώσει νὰ περάσῃ τὸ στενὸ Ῥίου- Ἀντιρίου καὶ νὰ εἰσέλθῃ στὸν Κορινθιακὸ κόλπο· τὸ παράδειγμά του ἀκολούθησε δύο μέρες μετὰ ὁ Ἄστιγξ, ὁ ὁποῖος ὅταν ἀντίκρυσε τὸν τούρκικο στόλο στὸν ὄρμο Ἀγκάλη τῆς Σκάλας Σαλώνων, ζήτησε ἐνισχύσεις ἀπό τὸν καπετὰν Θωμᾶ. Μία ἀπόπειρα ἐπιθέσεως τοῦ Ἄστιγγος στὶς 14 Σεπτεμβρίου ἀπέτυχε καὶ ἀναγκάστηκε νὰ περιπολῇ ἀνοιχτὰ περιμένοντας τὶς ἐνισχύσεις. Στὶς 16 Σεπτεμβρίου κατέπλευσε καὶ ὁ καπετὰν Θωμᾶς, καὶ ἔτσι ἡ Ἑλληνική μοίρα, καταρτιζόταν ἀπό ἕξι πλοῖα, ἐνῶ ὁ τούρκικος στόλος ἀπό ἐννέα. Αὐτές οἱ δυνάμεις ἀντιπαρατάχθηκαν τὸ πρωὶ τῆς 17ης Σεπτεμβρίου στὸν ὄρμο τῆς Σκάλας Σαλώνων. Ἡ νικηφόρα γιὰ τοὺς Ἑλληνες ναυμαχία ὑπῆρξε σχεδὸν ἀναίμακτη γιὰ τὴν Ἑλληνικὴ μοίρα. Αὐτή ἡ νίκη ξεκαθάρισε τὸν Κορινθιακὸ κόλπο ἀπὸ τὸν τούρκικο στόλο, ἀποκατέστησε τὴν ἐπικοινωνία τῆς Πελοποννήσου μὲ τὴν Ῥούμελη καὶ τόνωσε τὸ πεσμένο ἠθικὸ τῶν Ἑλλήνων.

1833.—Νομοθετικό Διάταγμα τής Αντιβασιλείας προβλέπει αλλαγές στις εκτελεστικές αρχές τού τόπου, και συγκεκριμένα σε αυτές τού Στρατού και τής Αστυνομεύσεως.

1834.—Συνέρχεται εκ νέου το Στρατοδικείο Καρύταινας στο οποίο δικάζονταν ο Ιωάννης Κρίτζαλης, από τους πρωτεργάτες τού λεγόμενου «Μεσσηνιακού κινήματος». Η απόφαση την οποία εξέδωσε ήταν καταδικαστική, με την ποινή τού Κρίτζαλη να είναι θάνατος με τουφεκισμό μόλις δύο ώρες μετά.

1877.—Ένας νέος εκλογικός νόμος επιβάλλει την συμμετοχή τής δικαστικής εξουσίας σε όλα τα στάδια τής εκλογικής διαδικασίας και κατά την κατάρτιση των εκλογικών καταλόγων. Με τον παραπάνω νόμο καταργείται κάθε τιμοκρατικός περιορισμός τού εκλογικού δικαιώματος και περιορίζεται ο χρόνος ψηφοφορίας στην μία ημέρα. Τέλος επιβάλλονται αυστηρές κυρώσεις στις παραβάσεις που γίνονται κατά την διάρκεια των εκλογών.

1891.—(ν. ημ.) Ισχυρή σεισμική δόνηση συγκλονίζει την νήσο Ζάκυνθο, δίχως όμως αναφορές γιά μεγάλης εκτάσεως ζημιές.

1899.—Απεβίωσε ο μουσικοσυνθέτης και σημαντικός δάσκαλος τής μουσικής από την Κέρκυρα, Τζουζέπε Λιμπεράλι. Ήταν Έλληνας Ιταλικής καταγωγής, γνωστός και ως Ιωσήφ Λιμπεράλης ή Λιβεράλης ή Ελευθεριάδης. Γεννήθηκε το 1820.

1903.—Τα βάσανα των Ελλήνων τής Μακεδονίας δεν έχουν τελειωμό. Με πρόφαση τον βουργαρικό κίνδυνο, οι τούρκοι εισβάλουν στην πόλη τής Καστοριάς γιά εκκαθαριστικές επιχειρήσεις. Τα θύματα είναι χιλιάδες.

1906.—Η εκδίκηση. Αφού εντοπίστηκε στην Θεσσαλονίκη ο βούργαρος Ντίγκας Πόπτσε, οι εκδικητές μας παίρνουν το αίμα τους πίσω εκτελώντας τον στην μέση τής πόλεως. Τα επίχειρα τής προδοσίας… ο θάνατος! Το κτήνος είχε προδώσει στους τούρκους τον τιτάνα Μακεδονομάχο Μητρούση Γκογκολάκη, με αποτέλεσμα τον θάνατό του στις 15 Ιουλίου τής ίδιας χρονιάς,

1907.—Οι βούργαροι εξακολουθούν να διαπράττουν ληστείες και κάθε είδους εγκλήματα στην Μακεδονία. Στην Αλιστράτη άρπαξαν μέχρι και τα πρόβατα ενός ποιμένα.

1908.—Ναυάγιο ατμόπλοιου στην είσοδο τού λιμανιού τής Σμύρνης έπειτα από σύγκρουσή του με άλλο πλοίο, κοστίζει την ζωή σε 140 ανθρώπους.  Άλλοι 60 που επέβαιναν σε αυτά διασώθηκαν.

1912.—(π. ημ.) Η Ελλάς κηρύσσει γενική επιστράτευση (πρώτος βαλκανικός πόλεμος).

.—Η τουρκία κινητοποιεί 300.000 στρατού έναντι 600.000 αντρών των συμμαχικών βαλκανικών στρατών.

1913.—Εξήντα γυναίκες από την Κορυτσά καταρτίζουν Ιερό Λόχο γιά την προάσπιση τής ανεξαρτησίας τής Ελληνικότατης Ηπείρου. 

1914.—Οἱ τοῦρκοι ἀποφασίζουν τὸ κλείσιμο τῶν Δαρδανελίων. Μὲ τὴν ἔναρξη τοῦ μεγάλου πολέμου (28/7/14), ἡ Πύλη μὲ διακοίνωσή της στὶς 3 Αυγούστου διακήρυξε τὴν οὐδετερότητά της μεταξὺ τῶν ἐμπολέμων. Παράλληλα ἔλαβε μέτρα (ναρκοθέτηση, διάπλους μόνο τὴν ἡμέρα), τὰ ὁποῖα κατέστησαν τὴν διεύλευση τῶν Στενῶν σχεδὸν ἀδύνατη. Ἡ διπρόσωπη στάση τῆς Πύλης δὲν ἄργησε ν’ ἀποκαλυφθῇ.

1918.—Κατερρίφθη αεροπλάνο στην Μικρά Ασία με πιλότους τούς Χρ. Χρηστίδη και Χαρουδάκη. Τον Χρηστίδη συνέλαβαν οι Ιταλοί και τον μετέφεραν στο νησί τής Ρόδου το οποίο κατείχαν.

1919.—Στο μέτωπο στην Μ. Ασία οι εμπόλεμοι Έλληνες και τούρκοι δρουν με περιπόλους.

1920.—Στο μέτωπο στην Μ. Ασία γίνεται δράση περιπόλων.

.—Νέος διοικητής στα κατεχόμενα Δωδεκάνησα, ο Ιταλός ανθέλληνας Felice Maissa. Θα παραμείνει έως τις 16 Αυγούστου τού 1921 οπότε και αντικαταστάθηκε από τον Alessandro de Bosdari.

.—Ἡ ἀρχή τοῦ τέλους γιὰ τὸν βασιλέα Ἀλέξανδρο Α΄. Ὅλα ἄρχισαν ἕνα γελαστὸ πρωινὸ (17/30 Σεπτ. 1920) στὸ κτῆμα τοῦ Τατοΐου. Ὁ ὡραῖος καὶ ἀθλητικὸς γυιὸς τοῦ Κωνσταντίνου καὶ τῆς Σοφίας (στὸν ὁποῖο ἐπιβλήθηκε νὰ βασιλεύσῃ μετὰ τὸν Διχασμό), Ἀλέξανδρος Α’, ἔμελλε νὰ ἔχει ἀπρόβλεπτο, παράλογο καὶ τραγικὸ θάνατο. Κατὰ τὴν διάρκεια περιπάτου στὸ κτῆμα τοῦ Τατοΐου, προσπαθώντας νὰ ἀποσπάσῃ μία μικρὴ μαϊμοῦ ἀπό τὸ στόμα τοῦ λυκόσκυλού του, δέχτηκε ἐπίθεση ἀπό μία ἄλλη, ποὺ τὸν δάγκωσε στὸ πόδι καὶ τὸ χέρι. Τὸ μοιραῖο δάγκωμα στὸ πόδι του, θὰ ἔχει δυσάρεστη ἐξέλιξη. Λόγῳ τῆς τραγικῆς ἐξελίξεως καὶ τοῦ ἐπακολουθήσαντος θανάτου του στὶς 12 Ὀκτωβρίου, οἱ προκηρυγμένες ἐκλογὲς ἀναβλήθηκαν γιὰ τὴν 1η Νοεμβρίου.

1921.—Οι Ελληνικές δυνάμεις τής Στρατιάς Μικράς Ασίας αποκρούουν τις τουρκικές επιθέσεις παρά το Αφιόν Καραχισάρ. Οι τούρκοι, πιστεύοντας ότι οι Ελληνικές δυνάμεις βρίσκονταν σε κατάσταση αποσυνθέσεως, εξαπέλυσαν επίθεση στο Αφιόν σε μία προσπάθεια διαρρήξεως τού μετώπου. Η επιχείρηση διήρκεσε έως και τις 25 τού μήνα. Το Α’ Σώμα Στρατού το οποίο διέθετε αρκετές δυνάμεις στο σημείο, ανέλαβε επιθετική πρωτοβουλία και με σκληρό αγώνα ανέτρεψε τις εχθρικές θέσεις. Τον αγώνα του συνέδραμε η 9η Μεραρχία, η οποία ανάγκασε τους τούρκους να υποχωρήσουν, υφιστάμενη όμως απώλειες 630 ανδρών.

Αναλυτικότερα:

.—(16-17/9) Στον τομέα τής ΙΙ Μεραρχίας τού Α΄Σ.Σ. σημειώνεται ζωηρή δράση αποσπασμάτων τουρκικού ιππικού τα οποία επιδιώκουν την λήψη επαφής. Γιά να τα απομακρύνει, η ΙΙ Μεραρχία προώθησε στο χωριό Αμπανάζ το 7ο Σύνταγμα Πεζικού, το οποίο κατέλαβε τα υψώματα στα ανατολικά τού χωριού. Από εκεί απώθησε δύναμη 1.000 περίπου τούρκων ιππέων με ουλαμό πυροβολικού, οι οποίοι μετά από σύντομη μάχη συμπτύχθηκαν προς ανατολάς.

.—Η IV Μεραρχία υπό την διοίκηση τού Συνταγματάρχη Μηχανικού Δημαρά Δημήτριου, συγκεντρώθηκε στο Αφιόν Καραχισάρ, ενώ το 49ο Σύνταγμα Πεζικού, μείον τάγμα, έφτασε στο Ινάς.

.—Ο τουρκικός στρατός τού Κεμάλ εισβάλει γιά πολλοστή φορά στην πόλη τής Σαμψούντας (Αμισός). Αυτή την φορά, συλλαμβάνει και στέλνει στα τάγματα θανάτου 206 άνδρες. Από αυτούς, στην διάρκεια τής δολοφονικής πορείας, οι 166 πέθαναν από την πείνα στον δρόμο γιά το Βιτλίς, ενώ οι υπόλοιποι 40 από το κρύο όταν διανυκτέρευσαν στο όρος Ντελίκ Τας.

1922.—Το παράτυπο και δίχως την έγκριση τού Οικουμενικού Πατριαρχείου συνέδριο ορθόδοξων αλβανών (βλ. 10/9ου), καταρτίζει καταστατικό χάρτη, τον οποίο αργότερα δημοσιεύει στην Εφημερίδα τής κυβερνήσεως. Ήταν η πρώτη προσπάθεια τού νεοσύστατου κράτους των αλβανών με σκοπό την χειραγώγηση των Ελλήνων τής Βορείου Ηπείρου και τού θρησκευτικού τους συναισθήματος.

.—Μετά την μόλις μιάς ημέρας Κυβέρνηση Αναστάσιου Χαραλάμπη και την παραίτησή της, ορκίζεται νέα Κυβέρνηση, υπό την Πρωθυπουργία τού Σωτηρίου Κροκιδά. Λίγες ώρες αργότερα, οι αρχηγοί τού πραξικοπήματος κλήθηκαν στην Βρετανική Πρεσβεία όπου οι Πρέσβεις τής Μεγάλης Βρετανίας και τής Γαλλίας τους τόνισαν, ότι η παραπομπή των φυλακισμένων πολιτικών σε Στρατοδικείο θα είχε δυσμενή απήχηση στις χώρες τους και στα υπόλοιπα Ευρωπαϊκά κράτη. Η απάντηση των πραξικοπηματιών ήταν, ότι, η τιμωρία των ενόχων θα γίνει εν καιρώ από τα αρμόδια δικαστήρια.

1923.—Απεβίωσε ο Στέφανος Δραγούμης, διατελέσας Πρωθυπουργός, Γενικός Διοικητής Μακεδονίας (1913) και Κρήτης (1912). Υπήρξε ένας από τους κύριους οργανωτές τού Μακεδονικού Αγώνα, μαζί με τον γυιό του, Ίωνα Δραγούμη και τον γαμπρό του Παύλο Μελά. Εγγονός του ήταν ο Δωδεκανήσιος ήρωας τού Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, Ανθυπολοχαγός τού Ιερού Λόχου, Στέφανος Καζούλλης. Ο φόνος τού γυιού του Ίωνα Δραγούμη, και ο βαρύτατος τραυματισμός τού γυιού του Αλέξανδρου στην Κωνσταντινούπολη από αξιωματικούς τής βενιζελικής «Άμυνας»,  σε συνδυασμό με την Μικρασιατική Καταστροφή, κλόνισαν την υγεία του και επιτάχυναν το τέλος του.

1929.—Μετά από οχτώ μέρες ομηρίας, ο γερουσιαστής Χατζηγάκης και άλλοι πολίτες οι οποίοι κρατούνταν ως όμηροι από τον αρχιληστή των Τρικάλων Τζατζά, καταφέρνουν να απελευθερωθούν, αφού πρώτα καταβλήθηκαν λύτρα ύψους 4 εκατομμυρίων δρχ.

1931.—Έφυγε από την ζωή, απλά και σεμνά όπως έζησε, ο ανώτατος αξιωματικός τού Βασιλικού (τότε) Ναυτικού και Ύπατος Αρμοστής στην Κωνσταντινούπολη, Νικόλαος Βότσης. Ανεψιός και δισέγγονος τής οικογένειας Κουντουριώτη, γεννήθηκε στην Ύδρα το 1877 και στα χρόνια των Βαλκανικών Πολέμων πέτυχε το ακατόρθωτο. Βύθισε μέσα στο λιμάνι τής Θεσσαλονίκης την τουρκική ναυαρχίδα «Φετχί  Μπουλέντ», εμψυχώνοντας τις Ελληνικές δυνάμεις και στέλνοντας το σύνθημα απελευθερώσεως τής Θεσσαλονίκης. Μετά από την επιτυχία τής καταδρομικής του επιχειρήσεως, σε απάντηση τού συγχαρητηρίου τηλεγραφήματος που έλαβε, είπε τα εξής: «[…] Οι επιβαίνοντες τού 11, απλώς πράξαντες το καθήκον μας, ευγνωμονούμεν διά κολακευτικόν τηλεγράφημα. Αναμένομεν νέας τορπίλας και τας διαταγάς τής Πατρίδος.»

1934.—Με απόφαση τής κατοχικής Ιταλικής διοικήσεως Δωδεκανήσου, η αλληλογραφία μεταξύ των επισκόπων και τού Οικουμενικού Πατριαρχείου, πλέον θα ελέγχετε και πρέπει απαραιτήτως να περνά στους εκατέρωθεν παραλήπτες από αυτούς και μόνον. Επίσης, απογυμνώνουν τούς τοπικούς Μητροπολίτες από κάθε κοινοτική εξουσία και απαγορεύουν στο Πατριαρχείο την οποιαδήποτε ανάμειξη στα Δωδεκάνησα. Οι κακόδοξοι, έφτασαν σε σημείο να υποχρεώσουν και την τελευταία εκκλησία να ζητά έγγραφη άδεια από τα αστυνομικά τμήματα γιά κάθε τελετουργία (κατάδυση τού Σταυρού, Ανάσταση, Επιτάφιος κλπ).

.—Επίσημη εγκατάσταση τού Συμβουλίου τής Επικρατείας στο Μέγαρο τής Βουλής.

1941.—Επιτυχημένη δολιοφθορά από άνδρες τής Εθνικής αντιστασιακής οργανώσεως ΠΑΟ. Κατάφεραν να ανατινάξουν την σιδηροδρομική γραμμή Θεσσαλονίκης – Γευγελής, στο 68ο χιλιόμετρο.  Την ίδια ενέργεια είχαν επαναλάβει στις 4 Σεπτεμβρίου.

1943.—Αρχίζει η μεγάλη μάχη τού «Τσακορέματος», μεταξύ των ανδρών τού μετέπειτα εθνομάρτυρα Ψαρρού, και Γερμανών. Δύο άρματα μάχης, πενήντα φορτηγά γεμάτα στρατό και βαρύ οπλισμό, ξεκίνησαν από την Άμφισσα με σκοπό να σπάσουν την πολιορκία που έκαναν στο Λιδωρίκι οι αθάνατοι τού 5/42. Τμήματα αντιστασιακών τού 5/42 ΣΕ, επιτέθηκαν αιφνιδιαστικά σε γερμανική φάλαγγα, στην γέφυρα Τσακορέματος, στην οδό Άμφισσα-Λιδωρίκι. Τελικά, με την προστασία των αρμάτων, οι Γερμανοί κατάφεραν να συγκεντρώσουν τους περίπου 120 νεκρούς και τραυματίες γυρίζοντας πίσω. Δυστυχώς, είχαμε και εμείς επτά ή οχτώ τραυματίες.

.—Με διαταγή τού πρωθυπουργού τής Βρετανίας Ουίνστον Τσώρτσιλ, ο οποίος θεωρούσε την Ρόδο, την Κω και την Λέρο σημαντικούς στρατηγικούς στόχους, αλλά και γιά να δοθεί η ευκαιρία στους Ιταλούς τής Δωδεκανήσου να συνθηκολογήσουν, εστάλησαν δυνάμεις καταδρομών οι οποίες κατέλαβαν από τις 13 ως τις 17 Σεπτεμβρίου την Κω, την Λέρο, την Σάμο, τους Λειψούς, την Πάτμο, τους Φούρνους, την Ικαρία και το Καστελλόριζο.

.—Οι Γερμανοί επιτίθενται με τρεις τορπιλακάτους σε Ιταλούς, στην νήσο Άνδρο.

.—Επικηρύσσεται από τους Γερμανούς ο Ιταλός διοικητής στρατηγός Κάρτα που έχει προσχωρήσει στις συμμαχικές δυνάμεις και τελικά φυγαδεύεται από την Κρήτη (20/9).

.—Επιστρέφουν οι αντιπροσωπείες των ΕΔΕΣ, ΕΚΚΑ και ΕΑΜ από την Μέση Ανατολή, με αεροπλάνο το οποίο προσγειώθηκε στο «αεροδρόμιο φάντασμα» τής Νεράιδας Καρδίτσας.

.—Το ολοκαύτωμα τής Καλαμπάκας. Μόλις την προηγούμενη ημέρα, κομμουνιστές αντάρτες επιτέθηκαν σε Γερμανική περίπολο στα πρόθυρα τής πόλεως. Στην διάρκεια τής μάχης δεν συνέβη κάτι το ιδιαίτερο. Την επόμενη όμως ημέρα, οι Γερμανοί επέστρεψαν στην περιοχή και έπεσαν σε νάρκες τις οποίες είχαν τοποθετήσει οι αντάρτες. Μετά από αυτό, η Γερμανική φάλαγγα εισέβαλε στην πόλη σαν σήμερα, και ακολούθησε σφαγή (…) Αφού προέβησαν σε κάθε είδους λεηλασία, δηώσεις και καταστροφές, πυρπόλησαν 60 κατοικίες και κατόπιν αποχώρησαν. Δυστυχώς, λόγω τής παρουσίας των ομάδων τού ΕΛΑΣ, η μακάβρια επιχείρηση επαναλήφθηκε έναν μήνα μετά (βλ. 18/10ου), με χειρότερα αποτελέσματα γιά όλη την περιοχή (…)

1944.—Παροπλισμένο τμήμα τής ΠΑΟ προερχόμενο από την Θεσσαλονίκη, διέσχισε τον κάμπο των Σερρών κατευθυνόμενο προς την έδρα τής διοικήσεως τού Αντων Τσαούς. Κατά την διάρκεια τής πορείας του κοντά στο χωριό Δήμητρα, συνελήφθη από βουργάρικη φρουρά και στην συνέχεια παραδόθηκε στην πολιτική διοίκηση τού ΕΑΜ (!..), που είχε επικεφαλής καπετάν Γιώργη τού 21ου συντάγματος. Αρχικά οι όμηροι μεταφέρθηκαν στην Νέα Ζίχνη και από εκεί στις φυλακές Σερρών, όπου μετά από λίγες ημέρες με συνοπτικές διαδικασίες οι περισσότεροι δολοφονήθηκαν (πληροφορία Σάκης Αραμπατζής). Να σημειωθεί ότι η πόλη των Σερρών, ενώ είχε απελευθερωθεί αρκετές ημέρες πριν, παρ’ όλ’ αυτά εξακολουθούσε να την κατέχουν ΕΛΑΣίτες με συνεργάτες βούργαρους (βλ. 13/9ου).

1947.—Σκοτώθηκε ο πιλότος μας Κωνσταντίνος Κατσούδας, κατά την διάρκεια διατεταγμένης αποστολής μεταφοράς πολεμοφοδίων από την Λάρισα στην Λαμία, όταν το αεροσκάφος τής Αεροπορικής Βάσεως Λάρισας, κατέπεσε στο έδαφος και συνετρίβη κοντά στα Φάρσαλα. Μαζί με τον άτυχο πιλότο, χάθηκαν και τα μέλη τού πληρώματος, Αναστάσιος Εγγλέζος, Ιωάννης Κατσαρός, Ιωάννης Ξένος και Γεώργιος Αποστολόπουλος. http://www.pasoipa.org.gr/

1949.—Ο Εγκέλαδος χτυπά τον Νομό Λακωνίας.

.—Η κυβέρνηση των κομμουνιστών, μετά την αποτυχία των προσπαθειών της σε όλα τα μέτωπα, αναγγέλει ότι «διακόπτει τον αγώνα».

1952.—Ολοκληρώνεται η λεγόμενη «Δίκη των Αεροπόρων», που είχε αρχίσει στις 22 Αυγούστου τού ίδιου έτους. Το δικαστήριο πείστηκε γιά την ενοχή τους και επέβαλε την ποινή τού θανάτου στον σμηναγό Παναγουλάκη και τον υποσμηναγό Θεοδωρίδη. Σε τέσσερεις κατηγορουμένους επέβαλε ισόβια, σε δύο εικοσαετή κάθειρξη, σε δύο δεκαετή κάθειρξη, ενώ οι υπόλοιποι αθωώθηκαν.

1958.—Ιδρύεται το καζίνο τής Ρόδου.

1960.—Η Κύπρος γίνεται το 99ο μέλος τού Ο.Η.Ε.

1961.—Οι στρατιωτικοί πραξικοπηματίες τής Άγκυρας απαγχονίζουν τον πρώην πρωθυπουργό Αντνάν Μεντερές. Είχε προηγηθεί ο απαγχονισμός τού πρώην υπουργού Εξωτερικών Ζορλού και τού πρώην υπουργού Οικονομικών Πολατκάν. Τα αίτια τής καταδίκης τους δεν είχαν καμμιά σχέση με την εγκληματική επίθεση τον Σεπτέμβριο τού 1955 με στόχο την Ελληνική μειονότητα. Σύμφωνα με συνέντευξη τού Σάββα Καλεντερίδη στην εκπομπή «Ανοικτοί Ορίζοντες» (16/3/2012), αυτή η τιμωρητική πράξη ήταν ένα μήνυμα των κεμαλιστών στους υπόλοιπους πολιτικούς, ότι τα όρια στα οποία μπορούσαν να κινηθούν ήταν πολύ περιορισμένα. Συνεχίζοντας ο Καλεντερίδης, είπε ότι ο Μεντερές δεν είχε ιδέα, όχι μόνο γιά την προσχεδιασμένη επίθεση τού 1955, αλλά και γιά την ύπαρξη τού γραφείου ανορθόδοξου πολέμου το οποίο και την σχεδίασε. Το συγκεκριμένο γραφείο είχε ιδρύσει και κατηύθυνε και την ΤΜΤ. Η πολιτική τού Μεντερές δεν διακρινόταν γιά τα φιλελληνικά της αισθήματα. Και όταν ο τουρκικός όχλος ξεχύθηκε διαπράττοντας όλες τις μορφές των εγκλημάτων κατά τής ελληνικής μειονότητας, ο Μεντερές κινητοποίησε την αδρανή Αστυνομία και τον Στρατό γιά να τον περιορίσει… σχεδόν δύο μέρες μετά. Πάντως, το αεροδρόμιο Σμύρνης φέρει το όνομά του (İzmir Havaalanı Adnan Menderes)…

1965.—Ο Στέφανος Στεφανόπουλος ορκίζεται πρωθυπουργός τής Ελλάδας.

1972.—Ο Εγκέλαδος κάνει και πάλι την εμφάνισή του στην Κεφαλλονιά. Τα 6,3 Ρίχτερ ήταν αρκετά γιά να προκαλέσουν εκτεταμένες ζημιές, ενώ, οι μετασεισμοί συνεχίστηκαν επί έξι εβδομάδες.

1974.—«Δεν παρέστην εις την κηδείαν μου, αλλά είχα το σπάνιο προνόμιο να διαβάσω πληθώραν νεκρολογιών που μού αφιέρωσε ο διεθνής Τύπος», δήλωσε στην γαλλική εφημερίδα Μοντ, ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος, αναφερόμενος στις φήμες περί θανάτου του στο πραξικόπημα.

1975.—Απεβίωσε στις Η.Π.Α. ο Νίκος Μοσχονάς, μονωδός, βαθύφωνος. Γεννήθηκε στην Αθήνα στις 23/9/1907 και σπούδασε φωνητική στο Ελληνικό Ωδείο (1925) και στο Εθνικό Ωδείο (1928-1929). Πρωτοεμφανίστηκε το 1930 συμμετέχοντας στο Rigoletto και στο Il barbiere di Siviglia. Ακολούθησαν ρόλοι στην Carmen και το «Στοιχειωμένο γεφύρι» τού Σακελλαρίδη. Το 1934 συμμετείχε στην αιγυπτιακή περιοδεία τού Εθνικού Μελοδραματικού Ομίλου υπό τον Καλομοίρη. Το 1936 μετέβη στην Ιταλία με υποτροφία τού Δήμου Αθηναίων γιά περαιτέρω σπουδές. Εκεί τον άκουσε ο διευθυντής τής Μητροπολιτικής Όπερας τής Νέας Υόρκης (ΜΕΤ) και έτσι ξεκίνησε την 25χρονη συνεργασία του όπου καθιερώθηκε ως διάδοχος τού κορυφαίου Ιταλού βαθύφωνου Έτσιο Πίντσα. Ερμήνευσε ευρύτατο ρεπερτόριο πρωταγωνιστικών ρόλων βαθύφωνου, δίπλα σε κορυφαίους μονωδούς, σε σημαντικά λυρικά θέατρα των Η.Π.Α. Παράλληλα, συμμετείχε στα Ιταλικά Φεστιβάλ και σε συναυλίες με κορυφαίες ορχήστρες ανά τον κόσμο. Το 1950 τραγούδησε με την Μαρία Κάλλας. Με την Ελληνική Λυρική Σκηνή συνεργάστηκε την τετραετία 1959-1963. Δίδαξε στην Ακαδημία Φωνητικών Τεχνών τής Φιλαδέλφειας (Η.Π.Α.). Τιμήθηκε με το Βασιλικό Παράσημο του Φοίνικα.

1981.—Συμφωνείται η προσχώρηση τού πρώην αρχηγού τής ΕΔΗΚ, Γεώργιου Μαύρου στο ΠΑΣΟΚ.

.—Μετά την παραίτηση τής κυβερνήσεως Γεώργιου Ράλλη, ο Ράλλης ορκίζεται εκ νέου ως υπηρεσιακός πρωθυπουργός ώστε να οδηγήσει την χώρα σε εκλογές (18/10ου).

1982.—Πεθαίνει, σε ηλικία 45 ετών, ο μουσικοσυνθέτης Μάνος Λοΐζος.

1988.—Ξεκινούν οι 24οι Ολυμπιακοί Αγώνες στην Σεούλ οι οποίοι θα ολοκληρωθούν στις 2 Οκτωβρίου. Μετέχουν πάνω από 9.500 αθλητές και αθλήτριες από 160 χώρες σε 23 αθλήματα, ενώ 14.000 είναι οι εκπρόσωποι τού Τύπου. Οι μόνες χώρες που απουσιάζουν, είναι η Βόρεια Κορέα και η Κούβα. Μορφή των αγώνων αναδεικνύεται ο αθλητής των καταδύσεων Γκρεγκ Λουγκάνις. Στην κολύμβηση η Κριστίν Ότο κερδίζει 6 χρυσά μετάλλια και ο Ματ Μπιόντι πέντε.

1989.—Ένας «βολικός» θάνατοςΔολοφονήθηκε με άγριο τρόπο στην Αθήνα, ο Ιωάννης Λούρμπας, πρόεδρος τού Συλλόγου Αγνοούμενων τής Κύπρου και πρώην πρόεδρος τής Πανελλήνιας Επιτροπής Αγνοουμένων, από «αγνώστους» σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή. Ο ίδιος είχε αγνοούμενο τον αδερφό του Δημήτρη Λούρμπα, δεκανέα Πεζικού τής ΕΛΔΥΚ στην μάχη τής 16ης Αυγούστου 1974.  Είχε αφιερώσει πολύ κόπο και χρόνο γιά το θέμα των αγνοουμένων παρ’ όλα τα εμπόδια και την αδιαφορία που συναντούσε – κατά τα λεγόμενά του – από το κράτος των Αθηνών. Ο Κώστας Λούρμπας, αδελφός τού δολοφονηθέντος, έχει γράψει το βιβλίο με τίτλο «Η προδοσία τής Κύπρου και εμείς», το οποίο περιλαμβάνει άγνωστα στοιχεία τής περιόδου 1973-1974 σχετικά με την τραγωδία τής Κύπρου. Το έγκλημα έγινε λίγες ημέρες πριν ο Ιωάννης Λούρμπας παραχωρήσει συνέντευξη Τύπου, όπου θα παρουσίαζε Κούρδο, ο οποίος όταν ήταν φυλακισμένος στην τουρκία, ισχυρίστηκε ότι συνάντησε και συνομίλησε με Έλληνες αγνοούμενους.

1991.—Δύο εκρήξεις στην Θεσσαλονίκη στα γραφεία τής Δ.Ε.Η. και στα γραφεία τού Ι.Κ.Α. Τις επιθέσεις ανέλαβαν από κοινού οι τρομοκρατικές οργανώσεις «ΕΛΑ» και «1η ΜΑΗ».

1996.—Τριάντα επτά μέρες μετά την δολοφονία τού Τάσσου Ισαάκ από τούρκους στην νεκρή ζώνη τής Δερύνειας, γεννιέται η κόρη του, Αναστασία. Με συμφωνία όλων των κομμάτων, η ελληνική Κυβέρνηση είναι η ανάδοχος… Την εκπροσώπησε ο Θεόδωρος Πάγκαλος…

.—Πεθαίνει ο Σπύρος Άγκνιου (Σπύρος Αναγνωστόπουλος), πρώην αντιπρόεδρος των Η.Π.Α. επί προεδρίας Ρίτσαρντ Νίξον.

2000.—Ὁ Λεωνίδας Σαμπάνης χρίστηκε ἀσημένιος Ὀλυμπιονίκης στὸ Σίδνεϋ γιὰ δεύτερη φορὰ στὴν ἀθλητική του πορεία. Ξεκίνησε μὲ πλεονέκτημα τὸ χαμηλὸ σωματικὸ του βάρος, ὑπερισχύοντας ὅλων τῶν ἀντιπάλων του, πλὴν τοῦ Μάο. Στὸ «ἀρασέ» σήκωσε 147,5 κιλὰ καὶ στὸ «ζετέ» 170 κιλά. Μὲ σύνολο 317,5 κιλά, ὑπερίσχυσε τοῦ Λευκορώσου Γκενάντι Ὀλετσούκ ὁ ὁποῖος ἦταν 380 γραμμάρια βαρύτερος, ὅπως καὶ τοῦ Μίντσεφ, πρὶν βέβαια ἀνακοινωθοῦν τὰ ἀποτελέσματα ἀπαγορευμένων οὐσιῶν («ντόπιγκ»).  Ὁ Σαμπάνης, στὴν δεύτερή του προσπάθεια στὸ «ἀρασέ», δημιούργησε πρόσκαιρα μὲ 147,5 κιλὰ νέα Ὀλυμπιακή ἐπίδοση.

2001.—Στην σύλληψη τής Αγγελικής Σωτηροπούλου προχωρά η Αντιτρομοκρατική, μετά την ταυτοποίηση δακτυλικών αποτυπωμάτων που βρέθηκαν στην γιάφκα τής 17Ν στην οδό Δαμάρεως. Η σύλληψή της έγινε έξω από πολυκατάστημα, σε μικρή απόσταση από το γραφείο τής δικηγόρου της, Γιάννας Κούρτοβικ στα Εξάρχεια.

2013.—Την τελευταία του πνοή άφησε ξαφνικά ο ηθοποιός Μιχάλης Γιαννάτος. Ο Μιχάλης Γιαννάτος γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1941, ενώ είχε εργαστεί και στο εξωτερικό, συμμετέχοντας σε 27  κινηματογραφικές παραγωγές όπως το “Εξπρές τού Μεσονυκτίου”,Το μαντολίνο τού Λοχαγού Κορέλι“, “Μόναχο“, κ.α.

Copyright (©) «Ἑλληνικὸ Ἡμερολόγιο»
Βασική πηγή: www.e-istoria.com

Αφήστε μια απάντηση