Η ΕΞΟΔΟΣ ΤΟΥ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΣΤΙΣ 10 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1826 ΚΑΙ Η ΤΡΑΓΙΚΗ ΜΟΙΡΑ ΤΩΝ ΑΜΑΧΩΝ

,

Ἔργο τοῦ E.de Lunsac, μὲ θέμα τὴν Ἔξοδο. Πινακοθήκη τοῦ δήμου Μεσολογγίου.

.

«Μισολόγγι: Χαρά τής ιστορίας, Γη επαγγελμένη. Πάνε εκατό χρόνια κι ας πάνε. Η θύμηση άχρονη μπροστά σου θα γονατίζη».

,

,Κείμενο: Αντγος ε.α.Νικόλαος Κολόμβας, Επίτιμος Διοικητής Γ’ Σ. Στρατού, πτυχιούχος Νομικής Α.Π.Θ.

,

……….Σ’ αυτούς τους λίγους αλλά τόσο μεστούς στίχους από το ποίημα του «Η Δόξα στο Μεσολόγγι», ο Μεσολογγίτης Εθνικός μας ποιητής Κωστής Παλαμάς έκλεισε όλο το μεγαλείο τής Θρυλικής εποποιίας τού Μεσολογγίου.

……….Και τα μεν ανυπέρβλητα πολεμικά κατορθώματα των ανδρείων υπερασπιστών του εξήρθησαν ιδιαίτερα από τους ιστοριογράφους, υμνήθηκαν διθυραμβικά από τους ποιητές και χιλιοτραγουδήθηκαν από την λαϊκή μούσα.

……….Η τραγική όμως μοίρα των αμάχων, και ιδίως το παρατεταμένο και απερίγραπτο δράμα των γυναικοπαίδων, αν και δεν υπολείφτηκαν σε υπέρτατες θυσίες και δεν υστέρησαν σε απαράμιλλους ηρωισμούς, δεν δικαιώθηκε ανάλογα.

……….Προκειμένου να μάς δοθεί η δυνατότητα να διεξέλθουμε, έστω σε αδρές γραμμές, το τεράστιο και ανεξάντλητο, αλλά και σε πολλές περιπτώσεις ανεξιχνίαστο, θέμα τής τύχης τους, θα περιοριστούμε σε περίληψη των εκτυλιχθέντων πολεμικών γεγονότων τής τελευταίας πολιορκίας.

……….[ ] Οι άρρωστοι οι λαβωμένοι και οι γέροντες, μεταφέρονται σε ορισμένα γερά σπίτια και τους προμηθεύουν πολεμοφόδια και νερό. Ο προεστός γέρο-Καψάλης, γυρίζει στις γειτονιές και προσκαλεί όσους ήθελαν να συναχθούν στα Καψαλέϊκα, όπου ήταν η κύρια μπαρουταποθήκη. Συμπληρώνει ο Κοσομούλης :«[ ]Ἔβλεπες ἕναν ἀγώνα προετοιμασίας γινόμενον μὲ τόσην ἀταραξίαν καὶ μὲ γέλια, ὥστε οὔτε ὁ ἔσχατος ἄνθρωπος δὲν ἐσυλλογίζετο πὼς ἔμελλε τάχα νὰ μὴν σωθῇ. Καὶ ἔτρεχαν εἰς τοὺς δρόμους, ἄλλοι ἐδῶθεν ἄλλοι ἐκείθεν, μὲ τὰ φανάρια ὡσὰν τες μέρες τῶν ἀγρυπνιῶν τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος…»

……….Μία συγκλονιστική σκηνή, ανάμεσα στις τόσες που διαδραματίστηκαν, δημοσιεύτηκε στο βιβλίο «Les femmes Grecques aux dames Francaises» [] γιά μία τιμημένη Μεσολογγιτοπούλα, την αρραβωνιαστικά τού Εύδοξου Ζαΐμη, κατά την ώρα τού αποχωρισμού από τον γέροντα πατέρα της:

«[]Ὅταν τὸν εἶδα νὰ μὲ φιλῇ καὶ νὰ φεύγῃ πρὸς τὶς συνοικίες ποὺ τὶς εἶχαν ὑπονομεύσει, ἔτρεξα καὶ κρεμάστηκα ἀπ’ τὸν λαιμὸ του [] Μάταια ὁ ἀδελφὸς μου καὶ ὁ Εὔδοξος πολέμαγαν νὰ μὲ ξεκολλήσουν ἀπὸ πάνω του. Τότε, ὁ πατέρας ἔβαλε τὸ χέρι μου μέσα στὸ χέρι τοῦ ἀρραβωνιαστικοῦ μου, μᾶς εὐλόγησε, μᾶς φίλησε ὕστερα καὶ τοὺς τρεῖς καὶ χωρὶς νὰ πῇ λέξη, χάθηκε μέσα στὸ καραβάνι τῶν γερόντων, ποὺ τὴν στιγμὴ ἐκείνη πέρναγε ἀπὸ ‘κει δά.»

……….Αρκετοί άρρωστοι και πληγωμένοι αυτοκτονούν. Ο Γεράσιμος Τζόρνας φράζει με το κορμί του την μπούκα τού κανονιού του, την περίφημη «Κοψαχείλα» και την πυροδοτεί. Το ίδιο κάνει και ο Μεσολογγίτης πυροβολητής Γιώργος Ρισάνος πάνω στην ντάπια του. Ο Θανάσης Χινόπωρος σκοτώνει την μνηστή του και ο Θεόδωρος Πετροφίλης την νέα γυναίκα του και αμέσως μετά αυτοκτονούν ανήμποροι να ακολουθήσουν τους εξερχόμενους.

……….Στιγμές άφθαστου Εθνικού μεγαλείου ξετυλίγονται. Η παράδοση στον άπιστο ήταν το μεγαλύτερο αμάρτημα και όπως ψάλλει ο Σολωμός :

«Δεν κλαίγαν γιά το σκοτωμό
που θε να σκοτωνόνταν
μον κλαίγαν γιά το σκλαβωμό
που θε να σκλαβωνόνταν»

……….Στο τέλος, μεταλαβαίνουν όλοι των αχράντων μυστηρίων και ανταλλάσσουν ασπασμούς αγάπης, λέγοντας «Καλή αντάμωση στον άλλονε Κόσμο». Και κάποτε έρχεται η μοιραία ώρα «όπου την τρέμει ο λογισμός».


  • Ολόκληρο το κείμενο μπορείτε να διαβάσετε στο: www.e-istoria.com 

Αφήστε μια απάντηση