Η ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΔΟΜΟΚΟΥ ΤΗΣ 5ης ΜΑΪΟΥ 1897

,

1897 ΕΛΛΗΝΟΤΟΥΡΚΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ,

Η ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΔΟΜΟΚΟΥ ΤΗΣ 5ης ΜΑΪΟΥ 1897

,

,
Γράφει ο Γεώργιος Σούλιος, καθηγητής Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

,

Η πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα

Το 1895 σημαδεύει ένα σημαντικό πολιτικό γεγονός: η ήττα και αποχώρηση από το πολιτικό σκηνικό μίας σημαντικής πολιτικής φυσιογνωμίας της νεωτέρας Ελλάδος, του Χαριλάου Τρικούπη. Μία μακρά πολιτική αστάθεια θα επικρατήσει στην συνέχεια.

Η Ελλάς από το 1893 είχε χρεοκοπήσει (είναι γνωστή η φράση του Χ.Τρικούπη «δυστυχώς επτωχεύσαμεν») και δεν μπορούσε να πληρώνει τα χρέη της στους δανειστές, δηλ. στις Μεγάλες Δυνάμεις.

Το 1897 έχουμε κυβέρνηση Θ.Δηλιγιάννη. Το Κρητικό πρόβλημα με τους συνεχείς αγώνες των ηρωικών Κρητών βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή. Υπό την πίεση της κοινής γνώμης, η Ελλάς στέλνει στρατιωτικές μονάδες στην Μεγαλόνησο. Η ενέργεια αυτή, θεωρήθηκε από τις Μεγάλες Δυνάμεις «απαράδεκτη» και οι ελληνικές στρατιωτικές μονάδες [τακτικές και άτακτες] «κατοχικές»!Οι Μεγάλες Δυνάμεις αλληλοϋποβλεπόμενες και αλληλοϋπονομευόμενες, δεν μπόρεσαν να έχουν κοινή πολιτική. Κάποια από αυτές, η Αυτοκρατορική Γερμανία, υποψιαζόμενη εξελίξεις μη ελεγχόμενες από την ίδια, συνέστησε στη Οθωμανική Τουρκία να επιτεθεί στην Ελλάδα.

Στην ίδια την Ελλάδα επικρατούσε περίπου πολεμικό πνεύμα. Διαδηλώσεις, οργανώσεις διάφορες ωθούσαν την Κυβέρνηση σε πολεμική αναμέτρηση με την τουρκία, αγνοώντας την πραγματική κατάσταση και την θέση της χώρας. Η λεγόμενη «Εθνική Επιτροπή», ενεργούσε αυθαίρετα ως κράτος.

Η στρατιωτική κατάσταση στην περιοχή

Όσο και αν πολιτικά η οθωμανική τουρκία ήταν ο μεγάλος ασθενής, εντούτοις δεν έπαυε να είναι μία αυτοκρατορία της εποχής με επικράτεια τεράστια, από τον Περσικό κόλπο μέχρι την Αδριατική. Στα σύνορά της με την Ελλάδα, διέθετε στρατιωτικές δυνάμεις αριθμητικά υπέρτερες σε σχέση με τις ελληνικές, εκπαιδευμένες κυρίως από την Αυτοκρατορική Γερμανία, εξοπλισμένες με όπλα πολύ πιο σύγχρονα σε σχέση με την Ελλάδα. Π.χ. οι τούρκοι διέθεταν επαναληπτικά όπλα «μάουζερ» ενώ οι Έλληνες «γκράδες». Ακόμα οι τούρκοι διέθεταν πιο σύγχρονα πυροβόλα με μεγαλύτερο βεληνεκές, μεγαλύτερη ευστοχία κ.λ.π.

Ο Ελληνικός Στρατός ήταν ανεκπαίδευτος και ανοργάνωτος σε σημείο μάλιστα που ο Χαρίλαος Τρικούπης σε κάποια ομιλία του να δηλώσει στην Βουλή: «Δεν έχομεν Στρατόν. Ο Ελληνικός Στρατός της σήμερον είναι αγέλη». Η κριτική αυτή, όσο οξεία και να είναι, απηχεί σε κάποιο βαθμό την κατάσταση.

Το Ελληνικό Κράτος, με πληθυσμό περίπου 2.000.000, έφθανε μέχρι την Μελούνα.

Στα τέλη Μαρτίου 1897, ύστερα από τις ενισχύσεις που είχαν φθάσει, ο Ελληνικός Στρατός στην Θεσσαλία, στα τότε σύνορα με την οθωμανική τουρκία, αριθμούσε 42.000 άνδρες, με 96 πυροβόλα και 600 ιππείς.

Στις 15 Μαρτίου 1897, έφθασε στην Λάρισα ο τότε διάδοχος Κωνσταντίνος και ανέλαβε την Αρχιστρατηγία του Ελληνικού Στρατού για ψυχολογικούς λόγους.

Η δύναμη του αντιπαρατιθέμενου τουρκικού στρατού ήταν 62.000 άνδρες με 204 πυροβόλα και 1300 ιππείς. Αρχιστράτηγος είχε ορισθεί από την Πύλη ο Ετέμ Πασάς ενόψει του προβλεπομένου ελληνοτουρκικού πολέμου. Βέβαια η οθωμανική τουρκία διέθετε πολλές εφεδρείες και είχε σχεδόν ανεξάντλητες μεγάλες δυνατότητες για επιστρατεύσεις.

Διπλωματική κατάσταση

Μπροστά σε αυτή την στρατιωτική κατάσταση, η Ελλάδα δεν έκανε καμμία διπλωματική κίνηση, κανένα διάβημα στις Μεγάλες Δυνάμεις, καμμία προσπάθεια συνεννόησης με την τουρκία, καμμία στρατιωτική ή διπλωματική συμμαχία ώστε να αποτραπεί ο επερχόμενος πόλεμος ή αυτός να γίνει κάτω από καλύτερες για την Ελλάδα συνθήκες.

Αντίθετα, κατά την ημέρα κηρύξεώς του πολέμου από την τουρκία κατά της Ελλάδος, ο Πρωθυπουργός δήλωσε στην Βουλή : «Η τουρκία μας έχει κηρύξει τον πόλεμο τον οποίο έχομε καθήκον να δεχθώμεν και τον εδέχθημεν». Κάποιος ιστορικός σημειώνει ότι εκείνη η Συνεδρίαση της Βουλής κατέχει μία σελίδα στην ιστορία από την οποία ελλείπει παντελώς η συναίσθηση της πραγματικότητος από την κυβέρνηση και την αντιπολίτευση…

Ολόκληρο το κείμενο μπορείτε να διαβάσετε στο :  www.e-istoria.com

Αφήστε μια απάντηση